رژیم غذایی هایپرتیروئید | نمونه TSH۲۰۳

تیروئید غده کوچکی در پشت حنجره میباشد که مسئول ترشح هورمون های مختلفی است ازجمله مهمترین ومعروف ترین آنها تیروکسین (T۴) و تری یدو تیرونین (T۳) هستند، اصلی ترین نقش هورمون های تیروئید تنظیم سوخت و ساز بدن است، نقش دیگر هورمون های تیروئیدی دست داشتن در رشد طبیعی بدن است که با تحریک سنتز پروتئین ها صورت میگیرد.نقش دیگر این غده تولید کلسی تونین است که در تنظیم سطح کلسیم خون نقش دارد.
تنظیم میزان ترشح هورمون های تیروئیدی بر عهده غده هیپوفیز است و اختلالات در غده هیپوفیز میتواند موجب اختلال در عملکرد غده تیروئید بشود.
در پرکاری تیروئید میزان ترشح هورمون های تیروئیدی افزایش میابد، با افزایش سطح هورمون های تیروئیدی در خون میزان متابولیسم و سوخت و ساز بدن افزایش میابد. این میزان افزایش سوخت و ساز میتواند حتی تا ۱۰۰ درصد افزایش یابد.
از جمله علایم پرکاری تیروئید و افزایش سوخت و ساز بدن میتوان به کاهش وزن بیمار با وجود افزایش اشتها و خوردن غذای زیاد، بی حوصلگی و تحریک پذیری، عدم توانایی تمرکز، اضطراب، اختلال خواب، افزایش ضربان قلب و فشار خون، عرق کردن کف دست و یا زیاد از حد عرق کردن، حساس شدن نسبت به گرما و عدم تحمل گرما،لرزش دست، اختلالات گوارشی و طیف گسترده ای از علائم که به افزایش متابولیسم بدن ارتباط پیدا میکنند.

برای درمان پرکاری تیروئید از داروهای خاصی استفاده میشود تا با تاثیر بر تیروئید مانع ترشح هورمون های تیروئیدی شوند و ترشح آنها را در اندازه طبیعی نگه دارند.علاوه بر مصرف دارو، همزمانی یک رژیم غذایی هایپرتیروئید میتواند وضعیت بیمار را بهبود زیادی بخشد و از عوارض پرکاری تیروئید در فرد بکاهد.
در درمان تغذیه ای و رژیم درمانی در بیماری پرکاری تیروئید باید نکاتی را در رژیم غذایی هایپرتیروئید رعایت کرد که شامل موارد زیر میشود:
رژیم غذایی هایپرتیروئید باید انرژیی بیشتری نسبت به سایر افراد عادی داشته باشد، از آنجا که متابولیسم این افراد بالا میرود و حتی تا دو برابر میتواند افزایش یابد نیاز است که کارشناس تغذیه با توجه به شرایط بیمار و وضعیتی که در آن به سر میبرد انرژی رژیم غذایی هایپرتیروئید ایشان را تنظیم کند.
میزان پروتیین رژیم غذایی هایپرتیروئید هم باید تنظیم شده باشد تا بدن در صورت بالا بودن بیش از حد متابولیسم از عضلات برای منبع انرژی استفاده نکند و مانع از تجزیه و تحلیل عضلات شود. از این رو نیاز است رژیم غذایی این بیماران دقیق و محاسبه شده تنظیم گردد.
با توجه به بالا بودن متابولیسم در این بیماران و همینطور از دست دادن آب بدن، نیاز است که رژیم غذایی هایپرتیروئید از مایعات غنی باشد، روزانه حداقل ۱۰ لیوان آب از رژیم غذایی دریافت کنید. البته در صورت ابتلا به بیماری های کلیوی و قلبی و یا اگزوفتالموس باید میزان مصرف مایعات در رژیم غذایی هایپرتیروئید هم تنظیم شود.
دریافت ید در رژیم غذایی هایپرتیروئید باید کنترل شده و محدود باشد، از جمله منابع غنی از ید در رژیم غذایی میتوان به غذاهای دریایی و نمک خوراکی اشاره کرد که این مواد باید به اندازه و مورد نیاز توسط بیمار در رژیم غذایی مورد استفاده قرار گیرند.
حذف منابع غذایی گواتروژن از رژیم غذایی هایپرتیروئید یکی دیگر از نکاتی است که باید در رژیم غذایی پرکاری تیروئید رعایت شود، خانواده کلم ها و بادام زمینی و سویا حاوی مقادیر زیادی گواتروژن هستند که باید از رژیم غذایی هایپرتیروئید حذف و یا به صورت پخته در رژیم غذایی پرکاری تیروئید قرار بگیرند.حرارت موجب از بین رفتن مواد گواتروژن میشود.
مصرف برخی مواد حساسیت زا در رژیم غذایی هایپرتیروئید میتواند به تحریک سیستم ایمنی و در نتیجه بیماری خود ایمنی شود، برخی از این مواد که در رژیم غذایی هایپرتیروئید وجود دارند مثل گلوتن که در گندم و جو وجود دارد و یا کازئینی که در شیر موجود است میتواند در برخی افراد موجب بروز حساسیت شود.بنابر این نیاز است این مواد با احتیاط در رژیم غذایی هایپرتیروئید قرار گیرند.
تحقیقات نشان داده که مصرف ویتامین D در رژیم غذایی هایپرتیروئید میتواند موجب بهبود وضعیت بیماری شود، با توجه به محدودیت دریافت منابع ویتامین D در رژیم غذایی هایپرتیروئید و کمبود ۸۰ درصد از ایرانیان، بهتر است از مکمل ویتامین D در رژیم غذایی استفاده شود.
مصرف منابع روی و سلنیم در رژیم غذایی هایپرتیروئید و یا به صورت مکمل که با تجویز پزشک یا کارشناس تغذیه باید صورت گیرد میتواند وضعیت بیماری را بهتر کند.
از منابع غذایی خوب منابع غذایی روی میتوان به مغز ها و منبع خوب سلنیوم به غذاهای دریایی و قارچ اشاره کرد که میتوان در رژیم غذایی هایپرتیروئید به میزان کافی مصرف کرد.
با توجه به سطح کلسیم خون باید نسبت به محتوای کلسیم رژیم غذایی هایپرتیروئید و در صورت نیاز همزمانی مصرف کلسیم و رژیم غذایی در این بیماران اهتمام ورزید تا از پوکی استخوان جلوگیری شود.
فلاونوئید ها از جمله مواد مفید در رژیم غذایی پرکاری تیروئید به شمار می آیند، مصرف این مواد در رژیم غذایی سبب ایجاد محدودیت در فعالیت آنزیم های واسطه در تولید هورمون های تیروئیدی میشوند و سطح غلظت هورمون های تیروئیدی را در اندازه نرمال کنترل میکنند. منابع غذایی فلاونوئید ها شامل میوه ها و سبزیجات قرمز و زرد رنگ، روغن زیتون، چای و... هستند که در حد متعادل میتوان در رژیم غذایی هایپرتیروئید مصرف کرد.
در مورد مصرف مکمل ها در رژیم غذایی هایپرتیروئید باید به این نکته توجه داشت که این مکمل ها در این بیماری همانند شمشیر دو لبه عمل میکنند، استفاده زیاد و یا کمتر از میزان نیاز بدن هر دو میتواند به بدن آسیب برساند و موجب بدتر شدن وضعیت بیماری شود. از این رو نیاز است تا مصرف مکمل های غذایی توسط پزشک و یا کارشناس تغذیه تجویز و به مصرف برسد.بهتر است نیاز های بدن از طریق رژیم غذایی تامین شود و تا زمانی که کمبودی در رژیم غذایی هایپرتیروئید و در بدن فرد دیده نشد از مکمل استفاده نشود.