رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری A203
رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری A203

نقش تغذیه در سلامتی

تغذیه نه تنها بر رشد جسمی و ظاهر انسان تأثیر می گذارد، بلکه بر نحوه احساس و برداشت ما از محیط، خلق و خو و رفتار ما نیز موثر است. اهمیت وجود برخی مواد مغذی برای بدن به ویژه ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین ها، همانند نیاز به آب ضروری است...
رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری A203

چه زمانی به متخصص تغذیه مراجعه کنیم؟

یک قرار ملاقات بسیار مهم وجود دارد که نباید آن را نادیده بگیرید و آن قرار با یک متخصص تغذیه به صورت سالانه است. نقش متخصص تغذیه در پیشگیری از بیماری های غیر واگیر مثل چاقی، بیماری های قلبی عروقی، گوارشی و ... غیری قابل چشم پوشی است...
رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری A203

رژیم مخصوص دیابت بارداری | نمونه A۲۰۳

رژیم مخصوص دیابت بارداری برای خانمی باردار با ۲۶ سال سن و قد و وزن ۱۵۷ سانتی متر و ۶۳ کیلوگرم که در هفته ۵ ام بارداری قرار دارد و دارای یک جنین پسر درون رحم خود میباشد تنظیم شده است، ایشان علاوه بر دیابت به بیماری فشار خون بارداری نیز مبتلاست و نیازمند یک رژیم مناسب برای دیابت بارداری و کاهش فشار خون است.رژیم غذایی برای دیابت دوران بارداری برای ایشان به شرح زیر تنظیم شده است:

اطلاعات اختصاصی مورد نیاز برای تنظیم رژیم دیابت بارداری

مشخصات فردی

بیماری ها

داروها و مکمل های مصرفی

حساسیت های غذایی

میزان فعالیت و استراحت

هشدار

این رژیم برای دیابت بارداری بر اساس شرایط فعلی بیمار نوشته شده و برای عموم و شرایط مشابه قابل استفاده نیست، لطفا از توصیه این رژیم غذایی برای افراد در حالت های مشابه خودداری نمایید.

برنامه غذایی دیابت بارداری | هفته اول

روز اول

روز دوم

روز سوم

روز چهارم

روز پنجم

روز ششم

روز هفتم

لیست جانشینی غذا مخصوص رژیم دیابت بارداری

گروه لبنیات

گروه سبزیجات

گروه میوه ها

گروه نان و غلات

گروه گوشت

گروه چربی

غذاهای آزاد

۱ لیوان شیرکم چرب ۱% یا ۲۴۰ سی سی

۰/۷ لیوان ماست یا ۷ قاشق غذاخوری

۰/۳  لیوان ماست چکیده یا ۳ قاشق غذاخوری

۲ لیوان دوغ

۰/۳ لیون شیر خشک

۰/۲۵ لیوان کشک مایع یا ۳ عدد کشک جامد کوچک
هر واحد سبزیجات معادل نصف لیوان سبزیجات پخته شده یا ۱ لیوان سبزیجات خام میباشد.

۱/۲ لیوان آب سبزیجات مثل کرفس، هویج

سبزی خوردن

سبزی خورشتی

سبزی کوکویی

لوبیا سبز

قارچ

گوجه فرنگی

خیار

فلفل سبز

پیاز

کاهو

کلم و گل کلم

تره فرنگی

اسفناج

ریواس

کرفس

شلغم

چغندر

هویج 
۱ عدد سیب کوچک یا ۱۲۰ گرم

۱ عدد گرتقال متوسط یا ۱۸۰ گرم

۴ عدد زردالوی تازه

۱۷ حبه انگور یا ۹۰ گرم

۱ عدد گلابی متوسط یا ۱۲۰ گرم

۱۲ عدد گیلاس یا آلبالو

۱ عدد هلو متوسط یا ۱۸۰ گرم

۱ عدد شلیل کوچک یا ۱۲۰ گرم

۰/۵ لیوان توت تازه

۱ عدد موز کوچک یا ۱۲۰ گرم

۰/۵ لیوان خربزه یا طالبی خورد شده

۱ عدد کیوی متوسط یا ۱۰۰ گرم

۲ عدد نارنگی کوچک یا ۱۸۰ گرم

۱/۵ لیوان هندوانه خرد شده یا یک مکعب ۱۵*۱۵*۱۵

۳ عدد خرما

۰/۵ لیوان آناناس

۴ عدد آلو متوسط

۰/۵ عدد انار

۲۰ گرم لواشک  
۳۰ گرم انواع نان

۷۰ گرم برنج پخته شده یا ۵ قاشق غذاخوری سر خالی 

۷۰ گرم ماکارونی پخته شده یا ۵ قاشق غذاخوری

۸۰ گرم سیب زمینی آب پز یا یک عدد سیب زمینی کوچک

۲ لیوان پفیلا بسیار کم چرب

۱ عدد بلال

۱ لیوان کدو تنبل

۰/۵ لیوان باقلا سبز

۳ قاشق غذاخوری ذرت پخته شده

۳ عدد بیسکوییت ساده سبوس دار

۳ قاشق غذاخوری جوانه گندم

نصف لیوان بلغور پخته شده

نیم کاسه ماست خوری شله زرد یا ۳ قاشق غذاخوری

۰/۵ لیوان شیر برنج بدون شکر

۰/۵ لیوان حبوبات پخته شده*


*حبوبات به دلیل پروتیین بالا ۱ واحد از گروه گوشت ها نیز محاسبه میگردند.  
۳۰ گرم انواع گوشت یا ۱ قوطی کبریت

۳۰ گرم میگو یا ماهی

۳۰ گرم جگر، دل، قلوه یا یک قوطی کبریت

۱ عدد تخم مرغ آب پز یا ۲ عدد سفیده

۳۰ گرم پنیر یا ۱ قوطی کبریت

۱/۴ سیخ کباب برگ یا ۱/۳ سیخ کباب کوبیده

۱/۲ ران مرغ یا ۱/۳ سینه مرغ یا ۱/۴ سیخ جوجه کباب

۱/۶ تن ماهی

۱ عدد سوسیس آلمانی

۰/۵ لیوان شیر سویا

۰/۵ لیوان حبوبات پخته شده*





*حبوبات به علت محتوای کربوهیدراتی بالا ۱ واحد از گروه کربوهیدرات نیز محاسبه میگردد. 
۱ قاشق مرباخوری روغن

۱۰ عدد زیتون سبز یا ۸ عدد زیتون سیاه

۶ عدد بادام

۲ عدد گردو

۵ عدد فندق

۱۰ عدد بادام زمینی

۴ عدد بادام هندی

۲ قاشق غذاخوری سر خالی خامه

۱ قاشق غذاخوری کره

۱ قاشق غذاخوری مایونز

۲ قاشق غذاخوری پودر نارگیل

۱ قاشق غذاخوری کنجد

۱ قاشق غذاخوری مغز انواع تخمه ها( آفتابگردان، کدو، هندوانه و ... )

۱ مربع کوچک کاکائو تلخ ۲*۲*۲ 
اقلام زیر را میتوانید روزانه در حد متعادل مصرف نمایید:

آبلیمو

چای

سرکه

پودر سیر

ادویه ها

سبزیجات معطر

توصیه های اختصاصی رژیم دیابتی بارداری

  • بدون هماهنگی با متخصص تغذیه از جابه جا کردن وعده های غذایی مختلف در رژیم مخصوص دیابت بارداری یا حذف آن پرهیز نمایید زیرا قند خون دچار نوسان می گردد.
  • همواره یک منبع قند ساده مثل آبنبات همراه داشته باشید تا در صورت افت قند خون مصرف نمایید.
  • از مصرف روغن ها و چربی های جامد در رژیم مخصوص دیابت بارداری پرهیز نمایید؛ جهت پخت و پز از روغن های گیاهی مایع استفاده کنید و بهترین روغن در این زمینه روغن کلزا می باشد.
  • لبنیات قرار داده شده در رژیم دیابت بارداری باید از نوع کم چرب باشد.
  • از انواع پنیر های بدون نمک در رژیم مخصوص دیابت بارداری برای کاهش فشار خون استفاده کنید زیرا نمک موجب افزایش فشار خون میگردد.
  • در صورت مصرف پنیر های معمولی، پنیر از شب قبل در آب گذاشته شود تا نمک آن گرفته شود و قبل از مصرف نیز با آب شسته شود.
  • از قرار دادن نمکدان در سفره پرهیز نمایید؛ میزان نمک غذا در رژیم مخصوص دیابت بارداری برای کاهش فشار خون شما باید متعادل باشد؛ از مصرف غذاهای شور مثل خیار شور، ترشی، غذاهای نمک سود، غذاهای دودی، رب و سس گوجه فرنگی، غذاهای آماده، غذاهای کنسرو شده، چیپس، پفک، انواع مغزهای شور، سوسیس و کالباس، زیتون پرورده، دوغ های موجود در بازار و به طور کلی هر غذای آماده ای که در تهیه آن نمک بکار رفته است، پرهیز کنید.
  • بهتر است نان استفاده شده در رژیم مخصوص دیابت بارداری از انواع سبوسدار باشد.
  • از استرس و اضطراب تا حد امکان در دوره بارداری پرهیز کنید.
  • از مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر جدا پرهیز کنید.
  • با مشورت پزشک فعالیت بدنی سبک همانند پیاده روی جهت حفظ سلامت و تسهیل زایمان به صورت روزانه انجام دهید.
  • روزانه ۸-۶ لیوان مایعات مصرف کنید.

دیابت بارداری و رژیم غذایی

علل دیابت بارداری

علائم دیابت بارداری

عوارض دیابت بارداری

درمان دیابت بارداری

نکات مراقبتی در دیابت بارداری

دیابت بارداری تنها در دوران بارداری بروز می‌کند و در صورت کنترل با رژیم مخصوص دیابت بارداری پس از بارداری رفع میگردد.
این بیماری زمانی رخ می دهد که هورمون های بارداری برای تنظیم قند دچار مشکل میشوند و بدن نمیتواند به اندازه کافی انسولین تولید کند.علت دیگر مربوط به زمانی است که در طی بارداری بدن شما دچار اضافه وزن میشود و در نتیجه سلول های شما نسبت به انسولین مقاوم شده بیمار میشوید.
عدم کنترل رژیم مخصوص دیابت بارداری در طی بارداری و مصرف بیش از اندازه قند ها نیز میتواند منجر به بیماری شود.
تقریبا تمام زنان در طی دوران بارداری دچار مقاومت نسبت به انسولین میشوند اما تنها در حدود ۳ تا ۶ درصد از آنها به این بیماری مبتلا میگردند.
بیماری معمولا در ماه های آخر بارداری ظاهر میشود.
احتمال اینکه شما به این بیماری مبتلا شوید به عوامل متعددی بستگی دارد، به طور مثال داشتن هریک از شرایط زیر امکان ابتلا را افزایش میدهد:
اضافه وزن
سابقه ابتلا به دیابت
سابقه ابتلا به دیابت بارداری در گذشته
سابقه خانوادگی دیابت نوع ۱ یا نوع ۲
داشتن سابقه به دنیا آوردن کودک بیش از ۴ کیلوگرم
داشتن شرایط پیش دیابت یا همان pre diabetic
ابتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک
دیابت حاملگی معمولا بعد از تولد نوزاد برطرف می شود. با این حال علائم آن شبیه به علائم انواع دیگر دیابت است.
این بیماری اگر با دارو و رژیم مخصوص دیابت بارداری صورت کنترل شود خطری سلامت شما و کودکتان را تهدید نمیکند در غیر اینصورت ممکن است زمینه بیماری کودک را در آینده بوجود آورد.

این بیماری معمولا علامت خاصی ندارد و موجب و به همین دلیلی انجام آزمایش خون در طی بارداری برای آگاهی از ابتلا به بیماری بسیار مهم است.با این وجود ممکن است در مواردی همراه علائم زیر باشد.
تشنگی زیاد:
بیمار دچار تشنگی زیاد می شود، زیرا بدن برای رقیق کردن گلوکز بالا در خون، آب و مایعات بیشتری طلب می کند.
پر ادراری:
مصرف زیاد مایعات در اثر تشنگی باعث می شود فرد بیمار ادرار زیادی از بدن دفع کند، الیته این پر ادراری با تکرر ادرار که به علت فشار جنین بر مثانه رخ میدهد نباید اشتباه گرفته شود.
خستگی زیاد:
علت نرسیدن قند به سلول ها بدن مجبور به تجزیه چربی ها و ماهیچه ها برای تولید انرژی میشود که سبب بروز خستگی زیاد میشود.
پرخوری:
افزایش قند خون با افزایش انسولین همراه است و انسولین سبب افزایش اشتها و احساس ضعف میشود.با این وجود ممکن است زن باردار مبتلا به بیماری دچار کاهش وزن شود چون سلول های بدن به طور مناسب تغذیه نمیشوند.
این بیماری میتواند بر روی رشد و نمو جنین اثر گذار باشد، در صورتی که قند خون شما بالا رفته باشد به تبع آن قند خون نوزاد شما نیز بالا میرود و در نتیجه مجبور به ترشح انسولین بیشتر برای کنترل قند خون میشود که موجب ذخیره قند به صورت چربی در بدن نوزاد میشود.
عدم کنترل بیماری در طی دوران حاملگی سبب بروز مشکلاتی برای نوزاد میشود،از جمله موارد زیر که ممکن است در نوزاد بروز کند.
نوزاد با بدنی بزرگتر از حالت عادی و وزن زیاد متولد میشود.
قند خون کنترل نشده ممکن است سبب بروز مشکلا تنفسی در نوزاد و حتی موجب مرگ نوزاد پیش از تولد گردد.
همچنین میتواند سبب بروز زردی در نوزاد گردد.
ابتلا به دیابت نوع ۲ در دوران بزرگسالی.
تولد پیش از موعد.
قند خون کنترل نشده در مادر نیز میتواند مشکلاتی را برای زن باردار به همراه داشته باشد،بیماری سبب بالا رفتن فشار خون در مادر باردار و دفع پروتیین از ادرار میگردد، همچنین ممکت است به علت بزرگتر بودن نوزاد نسبت به حالت عادی نیاز به عمل جراحی سزارین داشته باشد.
قند خون کنترل نشده میتواند زنگ خطری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ در آینده باشد به همین دلیل نیاز است تا ابتدا با رژیم مخصوص دیابت بارداری و در صورت عدم کنترل قند خون با دارو کنترل شود.
مهم ترین و اصلی ترین اقدام گرفتن یک رژیم مخصوص دیابت بارداری است. نقش رژیم مخصوص دیابت بارداری در درمان بیماری به صورت غیر قابل انکاری برجسته است به گونه ای که بسیاری از افراد تنها با گرفتن یک رژیم مخصوص دیابت بارداری که توسط کارشناس تغذیه تنظیم شده است درمان شده اند و در همین مرحله بیماری آنها کنترل شده است.و یا حتی افرادی که داروهای قند خون مصرف میکنند با گرفتن یک رژیم مخصوص دیابت بارداری مصرف داروهای خود را قطع کرده و یا مصرف آنها را بسیار محدود کرده اند.
بهترین راه برای کنترل دیابت بارداری رعایت رژیم مخصوص دیابت بارداری و تغذیه مخصوص دیابت بارداری زیر نظر متخصص تغذیه است.شما با پیروی از یک رژیم مخصوص دیابت بارداری که توسط متخصص تغذیه تنظیم شده میتوانید بیماری  را به راحتی کنترل نمایید.
رژیم مخصوص دیابت بارداری نوعی از رژیم غذایی است که در آن میزان کربوهیدرات کنترل شده است. در رژیم مخصوص دیابت بارداری تقسیم کربوهیدرات ها در طول روز انجام میگیرد و نقطه تمایز یک رژیم غذایی معمولی با یک رژیم مخصوص دیابت بارداری است.
ممنوعیت مصرف مواد غذایی در رژیم مخصوص دیابت بارداری تنظیم شده توسط کارشناس تغذیه وجود ندارد و فقط نیاز به تنظیم میزان مصرف مواد غذایی مختلف داریم. بدین صورت که در رژیم مخصوص دیابت بارداری مصرف کربوهیدرات ها بر اساس میزان نیاز فرد و انسولین مصرفی ایشان تنظیم میشود. مورد دیگری که در رژیم مخصوص دیابت بارداری باید مورد توجه قرار گیرد میزان مصرف فیبر ها میباشد.به همین دلیل در رژیم مخصوص دیابت بارداری تاکید بر مصرف سبزیجات زیاد است. همچنین در رژیم مخصوص دیابت بارداری مصرف میوه ها به جای آبمیوه ها پیشنهاد میگردد.
مسئله دیگر در مورد رژیم مخصوص دیابت بارداری جایگزینی غلات کامل به جای غلات ساده است.مصرف حبوبات نیز به علت داشتن فیبر بالا در رژیم مخصوص دیابت بارداری به همراه غلات توصیه میشود.
تعادل در مصرف چربی ها و استفاده از چربی های غیر اشباع در رژیم مخصوص دیابت بارداری باید مد نظر قرار گیرد.
مبنای رژیم مخصوص دیابت بارداری بر عدم افت قند خون فرد و همچنین افزایش زیاد قند خون است به همین دلیل رژیم مخصوص دیابت بارداری در شش وعده تنظیم گشته تا فردی که رژیم مخصوص دیابت بارداری گرفته در تمام ساعات شبانه روز دچار افت قند خون نگردد. همچنین با تنظیم یک رژیم مخصوص دیابت بارداری میتوان به همه فعالیت های روزانه به راحتی رسیدگی کرد. البته باید توجه داشت که هنگام تنظیم رژیم مخصوص دیابت بارداری میزان فعالیت باید مدنظر قرار گیرد به طور مثال در رژیم مخصوص دیابت بارداری یک فرد ورزشکار میزان کربوهیدرات بیشتری در نظر گرفته میشود تا در هنگام ورزش مصرف و دچار افت قند خون نگردد. 
همانطور که گفتیم در رژیم مخصوص دیابت بارداری ممنوعیتی برای خوردن مواد غذایی برای مادر مبتلا به بیماری وجود ندارد اما فردی که رژیم مخصوص دیابت بارداری دارد باید از مصرف یک سری غذا ها خودداری کنید مثل سس گوجه زیرا در تولید این مواد شکر استفاده میشود که این شکر در ررژیم مخصوص دیابت بارداری محاسبه نمیگردد و ممکن است موجب افزایش قند خون گردد.
مصرف گوشت ها پرچرب و شیر پرچرب و به طور کلی محصولات جانوری پرچرب در رژیم مخصوص دیابت بارداری باید محدود گردد زیرا وجود این مواد در رژیم مخصوص دیابت بارداری موجب افزایش مقاومت به انسولین میشود.
در رژیم مخصوص دیابت بارداری میوه های قرمز باید بیشتر گنجانده شود چون دارای آنتی اکسیدان فراوان هستند.
در رژیم مخصوص دیابت بارداری مصرف چربی ترانس باید به صفر نزدیک شود و به همین دلیل تا حد امکان از مصرف غذای سرخ شده در رژیم مخصوص دیابت بارداری پرهیز شود.
افزایش فعالیت بدنی تحت نظر پزشک نیز میتواند به کنترل بیماری منجر شود.داشتن پیاده روی منظم به کنترل قند خون کمک میکند.البته برای جلوگیری از عوارض فعالیت بدنی شدید در مادر باردار فعالیت بدنی باید زیر نظر پزشک انجام شود.
بررسی روند افزایش وزن در طی بارداری و کنترل وزن زیر نظر متخصص تغذیه میتواند مانع بروز بیماری گردد، بخصوص اگر با وزن زیاد وارد بارداری شده اید حتما باید روند وزن گیری شما زیر نظر متخصص تغذیه انجام گیرد و در صورت نیاز یک رژیم مخصوص دیابت بارداری برای شما تنظیم گردد.
در مرحله اول مادر باردار بیمار باید رژیم غذایی خود را کنترل نمایید و به گرفتن رژیم مخصوص دیابت بارداری اهتمام ورزد. رعایت رژیم مخصوص دیابت بارداری میتواند نقش بسیار مهمی بر کنترل دیابت بارداری داشته باشد به گونه ای که دیگر نیاز به درمان تکمیلی برای کنترل دیابت بارداری نداشته باشد و تنها با گرفتن رژیم مخصوص دیابت بارداری به شرایط نرمال بازگردد.
بسیاری از زنان بیمار در صورت رعایت رژیم مخصوص دیابت بارداری و فعالیت بدنی نیاز به دارودرمانی ندارند اما در صورت رعایت رژیم مخصوص دیابت بارداری و عدم کنترل قند خون در فرد بیمار از انسولین کمک گرفته میشود.
همانطور که گفته شد رژیم غذایی و گرفتن یک رژیم مخصوص دیابت بارداری نقش بسیار مهمی در روند کنترل و درمان ایجاد میکند، به همین دلیل بیشترین تمرکز بیمار باید بر روی رژیم غذایی خود باشد.
توجه به نکات زیر در رژیم غذایی میتواند در عدم بروز دیابت بارداری کمک قابل توجهی نماید:
مصرف نکردن مقدار زیادی کربوهیدرات در یک وعده غذایی و داشتن رژیم غذایی متعادل و برنامه غذایی متناسب.
جایگزین کردن کربوهیدرات های پیچیده در رژیم غذایی به جای کربوهیدرات های ساده.
مصرف همزمان کربوهیدرات ها و پروتیین ها در رژیم غذایی.
رژیم غذایی شما باید شامل صبحانه ای غنی از پروتیین و فیبر باشد.
حذف نکردن هیچ یک از وعده های موجود در رژیم غذایی.
سبزیجات باید جزء حذف نشدنی رژیم غذایی شما باشد.
اجتناب از مصرف غذاهایی که به طور ناگهانی قند خون را بالا میبرد و حذف این غذا ها از رژیم غذایی.
بجای استفاده از آبمیوه ها ، خود میوه را در رژیم غذایی خود جایگزین کنید.
اندازه گیری قند خون در منزل توسط گلوکومتر و اطلاع دادن نتایج آن به پزشک و کارشناس تغذیه ضروری است تا بر اساس آن کنترل دیابت بارداری صورت گیرد و در صورت نیاز یک رژیم مخصوص دیابت بارداری تنظیم گردد یا تغیرراتی در رژیم مخصوص دیابت بارداری فرد صورت گیرد.
معمولا اندازه گیری قند خون قبل از صبحانه و دو ساعت پس از وعده های اصلی صورت میگیرد، در بعضی مواقع قبل از خواب نیز قند خون اندازه گیری میشود.
از آنجایی که این بیماری موجب افزایش فشار خون نیز میشود، کنترل فشار خون و پایش آن میتواند نقش مهمی در تشخیص بیماری و روند درمان نقش داشته باشد.
در صورت ابتلا به فشار خون بارداری باید نکات مربوط به رژیم غذای فشار خون هم در رژیم مخصوص دیابت بارداری اعمال گردد.

رژیم غذایی مناسب برای دیابت بارداری | میانگین هفتگی | کد A۲۰۱







گفتگو با حمیدرضا طغیانی متخصص تغذیه و رژیم درمانی و مدیر پرتال تغذیه ایرانیان




برای اینکه بتونیم رژیم غذایی شما رو تنظیم کنیم نیاز به اطلاعات فیزیکی شما داریم، بر روی دکمه دریافت رژیم دیابت بارداری کلیک کنید و اطلاعات خودتون رو برای ما ارسال کنید تا متخصصین تغذیه ما رژیم غذایی شما را براتون تنظیم کنند. برای دریافت رژیم دیابت بارداری کلیک کنید.