افزایش سطح چربی در جریان خون را چربی خون میگویند که مهمترین آنها کلسترول و تری گلیسیرید میباشد.کلسترول و تری گلیسیرید در ساختمان غشای سلول، هورمون ها و تولید انرژی در بدن مورد استفاده قرار میگیرند.
در آزمایش های خون فاکتور های لیپیدی در قسمت های مختلف با عنوان های کلسترول تام( total chol )، کلسترول با چگالی پایین( HDL )، کلسترول با چگالی بالا ( LDL ) و تری گلیسیرید ( TG ) مشخص میشود.
سطح کلسترول تام الا باعث افزایش رسک بیماری های قلبی عروقی میشود، میزان کلسترول تام خون نباید بیشتر از ۲۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر باشد، البته نسبت میزان HDL/LDL شاخص با اهمیت تری برای احتمال میزان ریسک بیماری های قلبی عروقی نسبت به کلسترول تام میباشد.
بیشتر پزشکان برای تعیین میزان ریسک بیماری قلبی عروقی به LDL استناد میکنند و میزان آن بر اساس فاکتور های مختلف از جمله سن، مصرف دخانیات، سابقه خانوادگی، جنسیت و ... بستگی دارد و افرادی که ریسک فاکتور های گفته شده را دارا باشند سطح LDL پایین تر برای آنها ایمن تر است.
HDL یک کلسترول خوب است که بالا بودن آن باعث کاهش خطر بیماری قلبی عروقی میشود، سطح مطلوب HDL بالای ۶۰ میلی گرم بر دسی لیتر است.
سطح طبیعی تری گلیسیرید زیر ۱۵۰ میلی گرم بر دسی لیتر میباشد و مقادیر بالای تری گلیسیرید موجب افزایش ریسک بیماری قلبی عروقی و مقادیر بالای ۱۰۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر میتواند موجب التهاب پانکراس شود.
علت بالا بودن چربی خون یا فاکتور های لیپیدی شامل کلسترول بالا و تری گلیسیرید بالا میتواند ژنتیکی باشد و به طور طبیعی متابولیسم چربی بدن فرد بالاست، از جمله علت های دیگر چربی خون بالا میتوان به کم کاری تیروئید، مصرف الکل، دیابت، چاقی، اختلالات هورمونی، استعمال دخانیات، مصرف داروهای مختلف و ... اشاره کرد.
اما هنگامی که صحبت از چربی خون بالا میشود اولین نگاه ها به سمت تغذیه و رژیم غذایی فرد معطوف میشود و این نشان از اهمیت رژیم غذایی فرد در ابتلا به چربی خون بالا و نقش رژیم غذایی برای کاهش چربی خون میباشد.
همانند سایر بیماری های متابولیک دیگر در چربی خون بالا هم
رژیم غذایی و تغذیه نقش تعیین کننده در بیماری یا درمان بیماری دارد و میتوان مهمترین علت چربی خون بالا را رژیم غذایی نامناسب و اضافه وزن و چاقی بیان کرد به گونه ای که در مراحل اولیه بیماری میتوان با یک
رژیم غذایی برای چربی خون بالا بیماری را کنترل و درمان کرد.
در صورت نداشتن مشکل زمینه ای برای پیشگیری از چربی خون میتوان از یک
رژیم غذایی برای کاهش چربی خون بالا استفاده کرد.
همانطور که گفته شد رژیم غذایی نقشی تعیین کننده در بالا و پایین رفتن چربی خون دارد، اولین نکته در مورد رعایت رژیم غذایی کاهش مصرف قند های ساده و کربوهیدرات های ساده است، به طور مثال نوشابه ها و آبمیوه های صنعتی باید از رژیم غذایی حذف شوند.بجای کربوهیدارت های ساده مثل برنج و نان سفید از غلات کامل در رژیم غذایی خود استفاده کنید.
استفاده از فیبر های محلول در رژیم غذایی میتواند موجب کاهش کلسترول خون شود، فیبر های محلول به مقدار زیاد در حبوبات و برخی میوه ها وجود دارد، پس فیبر های محلول جزء اصلی یک رژیم موثر برای کاهش کلسترول میباشد.
در یک رژیم موثر برای کاهش چربی خون محدودیت در مصرف چربی اعمال میشود، علاوه بر محدودیت مصرف چربی در رژیم غذایی نوع چربی استفاده شده هم اهمیت دارد.چربی استفاده شده در رژیم غذایی برای کاهش چربی خون نباید از نوع چربی های اشباع یا چربی های جانوری باشد. بعلاوه وجود غذاهای سرخ کردنی در رژیم غذایی به علت وجود اسید های چرب ترانس موجب افزایش سطح کلسترول خون میشود.
جایگزین کردن گوشت قرمز با گوشت سفید در رژیم غذایی کاهش چربی خون نیز اهمیت دارد، به گونه ای که در رژیم غذایی خود گوشت مصرفی به سه نوع ماکیان، دریایی و گوشت قرمز تقسیم گردد.
چربی خون بالا علاوه بر افراد چاق در افراد لاغر هم ممکن است رخ دهد و چاق و لاغر نمیشناسد، با این وجود در صورت داشتن اضافه وزن باید با یک رژیم غذایی لاغری نسبت به کاهش وزن اقدام کرد.
در کنار
رژیم غذایی برای کاهش چربی خون فعالیت بدنی فرد نیز باید افزایش یابد.افزایش فعالیت بدنی نقش موثری در کاهش چربی خون دارد.
الکل در رژیم غذایی کاهش چربی خون باید حذف گردد.الکل ارتباط مستقیمی با افزایش چربی خون دارد.
استفاده از غذاهای کبابی یا آب پز بجای غذاهای سرخ شده در رژیم غذایی خود.
اسید های چرب امگا ۳ برای کاهش کلسترول خون استفاده میشود و میتوان این اسید های چرب را از طریق رژیم غذایی یا مکمل های امکا ۳ به دست آورد. از منابع غنی از امگا ۳ در رژیم غذایی میتوان به گردو، زیتون ، فندق و ماهی آب آزاد اشاره کرد.
استفاده از سیر خام در رژیم غذایی میتواند باعث کاهش چربی خون شود، برای رفع بوی بد سیر هم میتوان از سبزی های معطر استفاده کرد.
از آنجا که بالا رفتن چربی خون در طی مدت طولانی ایجاد شده کاهش آن نیز نیازمند صبر و تحمل است، در طی یک دوره چند ماهه با رژیم غذایی موثر در کاهش چربی خون اثر کاملا محسوس
رژیم غذایی در کاهش چربی خون را خواهید دید.
بر اساس مطالعات انجام گرفته
رژیم غذایی برای کاهش چربی خون تاثیر چشمگیری گذاشته و میتوان با یک رژیم غذایی مناسب نسبت به کنترل و درمان چربی خون بالا اقدام کرد. در صورت درمان دارویی، همزمانی رژیم غذایی کاهش چربی خون اثرات درمان را چند برابر و دوره درمان چربی خون را کوتاه تر میکند.در مورد تاثیر رژیم غذایی در کاهش تری گلیسیرید ما بسیار سریعتر شاهد اثر رژیم غذایی بر کاهش تری گلیسیرید نسبت به کاهش کلسترول خواهیم بود و برای دیدن تاثیر رژیم غذایی بر کاهش کلسترول باید صبر بیشتری به خرج دهیم.
در رژیم غذایی کاهش چربی خون علاوه بر اصول اولیه رژیم غذایی باید محدودیت هایی هم در گروه های غذایی اعمال شود.
لبنیات مورد استفاده در رژیم غذایی برای درمان چربی خون باید از نوع کم چرب بوده و در صورت استفاده از لبنیات محلی چربی آن گرفته شود.
از مصرف ماست موسیر و ماست چکیده در رژیم غذایی باید خودداری شود.
سبزیجات همانند همیشه نقشی موثر در رژیم غذایی دارند و در رژیم غذایی برای کاهش چربی خون هم از اهمیت بالایی برخوردار هستند و باید جزء جداناپذیر از رژیم غذایی باشند.
واحد های میوه در
رژیم کاهش چربی خون باید بصورت تازه یا خشک شده مصرف گردند و تا حد امکان آبمیوه مصرف نشود.
قندهای ساده موجود در رژیم غذایی به طور مستقیم با افزایش تری گلیسیرید ارتباط دارند و تا جایی که ممکن است باید از
رژیم غذایی برای چربی خون حذف گردند.
کربوهیدرات های ساده همانند قند های ساده نقش مهمی در بالا رفتن چربی خون دارند، غلات مصرفی شما در رژیم کاهش چربی خون باید از نوع کامل باشد و یا مخلوطی از غلات ساده و حبوبات استفاده شود.
گوشت های مصرفی در
رژیم کاهش چربی باید کم چرب باشند و چربی آنها گرفته شود، همینطور پوست گوشت ماکیان و ماهی ها باید گرفته شود.از مصرف زیاد گوشت قرمز در طی رژیم کاهش جربی خون پرهیز نمایید.
چربی ها نقشی موثر در رژیم موثر برای کاهش چربی خون دارند، میزان چربی های مصرفی روزانه باید دقیق تنظیم شده باشد و نسبت چربی های اشباع رژیم غذایی به چربی های غیر اشباع رعایت شده باشد.
در نهایت فاکتور های رژیم غذایی برای کاهش چربی خون مثل درصد چربی رژیم غذایی و یا میزان کربوهیدرات های موجود در رژیم غذایی، نوع چربی های مصرفی در رژیم غذایی و ....باید به صورت اختصاصی برای فرد
توسط کارشناس تغذیه تنظیم گردد.
