هرساله مجله آمریکایی یو اس نیوز و گزارش های جهانی بهترین رژیم غذایی برای سال پیش رو را انتخاب میکنند، برای سومین سال متوالی رژیم غذایی مدیترانه ای به عنوان بهترین رژیم غذایی سال شناخته شد.
هیات متخصصان تغذیه و رژیم شناسان آمریکا رژیم غذایی مدیترانه ای را در بین ۳۵ نوع رژیم غذایی مختلف از جمله رژیم های غذایی معروف مثل رژیم کتوژنیک، رژیم اتکینز، رژیم گیاهخواری و ... به عنوان برترین رژیم غذایی سال ۲۰۲۰ در پیشگیری از بیماری های قلبی عروقی، پیشگیری از دیابت و کاهش وزن شناختند.
رتبه بندی رژیم های غذایی بر اساس هفت معیار صورت میگیرد که هر رژیم غذایی در هر آیتم میتواند بین ۱ تا ۵ امتیاز دریافت کند، معیار های انتخاب بهترین رژیم غذایی شامل موارد زیر است:
از نظر تامین مواد مغذی برای بدن کفایت کند.
انجام رژیم غذایی و پیروی از آن آسان باشد.
قابلیت پیروی از رژیم غذایی در بلند مدت وجود داشته باشد و در بلند مدت و کوتاه مدت منجر به لاغری و کاهش وزن شود.
دارای کمترین اثرات جانبی باشد و برای سلامتی فرد مشکلی ایجاد نکند.
و در نهایت در پیشگیری از بیماری های مزمن مثل دیابت و ... موثر باشد.
رژیم مدیترانه ای نه تنها در مجموع این آیتم ها در مقام نخست قرار گرفت بلکه بهترین رژیم غذایی در زمینه آسان بودن، پیشگیری از دیابت و بیماری قلبی و بهترین رژیم غذایی با پایه گیاهی انتخاب شد، در عین حال این رژیم غذایی طیف گسترده ای از انواع مواد غذایی را پوشش میدهد در حالی که رژیم ها محدود مثل رژیم کتوژنیک در انتهای لیست بهترین ها قرار دارد.
رژیم غذایی مدیترانه ای از الگوی غذایی کشور های حوزه دریای مدیترانه آمده است که در طول تاریخ و از قرن های گذشته الگوی غذایی آنها شامل غذاهای کمتر فراوری شده، مغز ها، سبزیجات و میوه ها و چربی های مفید است. طبق بررسی های صورت گرفته مردم این مناطق دارای طول عمر بیشتر و سطح سلامت بالاتری نسبت به مناطق دیگر اروپا و آمریکا داشتند.
بر اساس گزارش ها دانشکده بهداشت دانشگاه هاروارد و اندیشکده الدویز رژیم غذایی مدیترانه ای به روز شده و بر اساس الگوی غذایی کلی مردم منطقه مدیترانه برای استفاده عمومی در دنیا ایجاد کردند که به بررسی آن میپردازیم.
رژیم غذایی مدیترانه ای بر پایه ی استفاده زیاد از غذاهای دریایی، مواد غذایی تازه، غلات کامل، مغز ها و دانه هاست. این غذاهای سرشار از انواع ویتامین ها و مواد مغذی مهم برای بدن مثل فیبر، پلی فنول ها، املاح و ترکیبات گیاهی دیگری که برای بدن در برابر بیماری ها ضروری است میباشد. تحقیقات اثر بخشی رژیم مدیترانه ای برای کمک به پیشگیری از دیابت ، پیشگیری در بروز برخی سرطان ها و پیشگیری از بیماری های شناختی در دوران پیری موثر است.
رژیم غذایی مدیترانه با محدود کردن دریافت غذاهای فراوری شده پر انرژی و شکر تصفیه شده و جایگزین کردن آن با غذاهای مفید تر مثل ماهی و سبزیجات منجر به کاهش وزن میشود.
از آنجا که رژیم مدیترانه ای بر استفاده از چربی های مفید برای بدن مثل روغن زیتون، آووکادو و ماهی تاکید دارد باعث کاهش کلسترول بد خون که یکی از علت های اصلی بیماری های قلبی عروقی است میشود و در نتیجه در کاهش ابتلا به بیماری های قلبی عروقی موثر است.
در رژیم غذایی مدیترانه ای چربی های اشباع شده مثل چربی جانوری و روغن های جامد و چربی های ترانس محدود میشوند که هر دوی این چربی ها منجر به افزایش خطر بیماری های قلبی میشوند.
رژیم مدیترانه ای محدودیت شدید کالری ندارد و شامل یک برنامه غذایی سخت نیست که منجر میشود پیروی از رژیم غذایی آسان باشد و دارای کمترین اثرات جانبی در فرد باشد، هرچند شاید این مسئله برای افرادی که به دنبال کاهش وزن سریع باشند بسیار خوشایند نباشد.
بسیاری از رژیم های غذایی در رده های پایین تر رتبه بندی رژیم های غذایی قرار دارند و مشکل اصلی این رژیم ها ناپایداری در بلند مدت و آسیب رسانی به سلامت فرد است، رژیم های نظیر پرچرب و کم کربوهیدرات ( رژیم کتوژنیک ) که به علت کاهش وزن زیاد در کوتاه مدت مورد توجه قرار میگیرد اما در انتهای لیست بهترین رژیم غذایی ۲۰۲۰ قرار دارد.
رژیم خام خواری هم یکی دیگر از رژیم های انتهایی لیست است، در این رژیم فرد نباید غذاهای پخته شده را مصرف کند و این مسئله سبب میشود که دریافت بسیار مواد غذایی مفید برای بدن محدود شود.
همینطور رژیم های بسیار محدودی که مصرف گروه های غذایی مختلف را محدود میکنند نه تنها در بلند مدت اجرایی نیست بلکه از نظر علمی هم رد میشوند.
رژیم غذایی دیگری که در مقام دوم بهترین رژیم غذایی برای سال ۲۰۲۰ انتخاب شد رژیم غذایی فلکسیتاریان یا رژیم انعطاف پذیر نام دارد، این رژیم در ابتدا برای بدنسازان طراحی شد و به رعایت تنوع در رژیم و انعطاف پذیر بودن آن اشاره دارد. قسمت اعظم تشکیل دهنده این رژیم غذایی را غذاهای با پایه گیاهی تشکیل میدهد که در کنار آن میتوان از منابع غذایی جانوری با کیفیت هم به طور معتدل استفاده کرد.
رژیم فلکسیتاریان تنها در بخش های مناسب بودن برای بیماری های قلبی، بهترین همپوشانی و کاهش وزن پس از رژیم غذایی مدیترانه ای در رتبه دوم بهترین ها برای سال ۲۰۲۰ قرار گرفت.
با همه این حالات میبینیم که رژیم های محدود مثل رژیم کتوژنیک همانطور که قبلا مورد استفاده قرار میگرفته هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرد - اما تنها به طور مقطعی و موقت - اما بهترین رژیم غذایی رژیمی است که بتوان در بلند مدت از آن پیروی کرد و دچار کمترین و عارضه شد.