رژیم غذایی برای بیماری انسداد مزمن ریه Pul201
رژیم غذایی برای بیماری انسداد مزمن ریه Pul201

نقش تغذیه در سلامتی

تغذیه نه تنها بر رشد جسمی و ظاهر انسان تأثیر می گذارد، بلکه بر نحوه احساس و برداشت ما از محیط، خلق و خو و رفتار ما نیز موثر است. اهمیت وجود برخی مواد مغذی برای بدن به ویژه ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین ها، همانند نیاز به آب ضروری است...
رژیم غذایی برای بیماری انسداد مزمن ریه Pul201

چه زمانی به متخصص تغذیه مراجعه کنیم؟

یک قرار ملاقات بسیار مهم وجود دارد که نباید آن را نادیده بگیرید و آن قرار با یک متخصص تغذیه به صورت سالانه است. نقش متخصص تغذیه در پیشگیری از بیماری های غیر واگیر مثل چاقی، بیماری های قلبی عروقی، گوارشی و ... غیری قابل چشم پوشی است...
رژیم غذایی برای بیماری انسداد مزمن ریه Pul201

رژیم غذایی انسداد مزمن ریه COPD | نمونه Pul۲۰۱

آقایی ۳۶ ساله که دچار مشکل انسداد مزمن ریه شده است برای دریافت رژیم غذایی خود به ما مراجعه کرده و درخواست یک رژیم غذایی مناسب برای انسداد مزمن ریه یا COPD دارد. وزن ایشان ۸۷ کیلوگرم و قد ایشان ۱۷۹ سانتی متر است و اندکی اضافه وزن نیز دارند، با توجه به شرح حال بیمار و وضعیت فعلی ایشان رژیم غذایی مناسب برای بهبود وضعیت بیماری انسداد مزمن ریه و کاهش وزن برای ایشان تنظیم شده است.
رژیم غذایی این بیمار به شرح زیر میباشد:

اطلاعات اختصاصی مورد نیاز در تنظیم رژیم غذایی COPD

مشخصات فردی

بیماری ها

داروها و مکمل های مصرفی

حساسیت های غذایی

میزان فعالیت و استراحت

هشدار

این رژیم غذایی بر اساس فردی و شرایط فعلی ایشان نوشته شده و برای عموم و شرایط مشابه قابل استفاده نیست، لطفا از توصیه این رژیم غذایی برای افراد در حالت های مشابه خودداری نمایید.

برنامه غذایی انسداد مزمن ریه | COPD | هفته اول

روز اول

روز دوم

روز سوم

روز چهارم

روز پنجم

روز ششم

روز هفتم

لیست جانشینی غذا برای درمان انسداد مزمن ریه | COPD

گروه لبنیات

گروه سبزیجات

گروه میوه ها

گروه نان و غلات

گروه گوشت

گروه چربی

گروه قند های ساده

غذاهای آزاد

۱ لیوان شیرکم چرب ۱% یا ۲۴۰ سی سی

۰/۷ لیوان ماست یا ۷ قاشق غذاخوری

۰/۳  لیوان ماست چکیده یا ۳ قاشق غذاخوری

۲ لیوان دوغ

۰/۳ لیون شیر خشک

۰/۲۵ لیوان کشک مایع یا ۳ عدد کشک جامد کوچک

۰/۵ لیوان بستنی سنتی یا ۱ لیوان بستنی صنعتی*



*بستنی به دلیل چربی زیاد ۱ واحد از گروه چربی ها نیز محاسبه میگردد. 
نصف لیوان سبزیجات پخته شده یا ۱ لیوان سبزیجات خام میباشد.

۱/۲ لیوان آب سبزیجات مثل کرفس، هویج

سبزی خوردن

سبزی خورشتی

سبزی کوکویی

لوبیا سبز

قارچ

گوجه فرنگی

خیار

فلفل سبز

پیاز

کاهو

کلم و گل کلم

تره فرنگی

اسفناج

ریواس

کرفس

شلغم

چغندر

هویج 
۱ عدد سیب کوچک یا ۱۲۰ گرم

۱ عدد گرتقال متوسط یا ۱۸۰ گرم

۲ عدد خرمالو متوسط

۴ عدد زردالوی تازه

۱۷ حبه انگور یا ۹۰ گرم

۱ عدد گلابی متوسط یا ۱۲۰ گرم

۱۲ عدد گیلاس یا آلبالو

۱ عدد هلو متوسط یا ۱۸۰ گرم

۱ عدد شلیل کوچک یا ۱۲۰ گرم

۰/۵ لیوان توت تازه

۱ عدد موز کوچک یا ۱۲۰ گرم

۰/۵ لیوان خربزه یا طالبی خورد شده

۱ عدد کیوی متوسط یا ۱۰۰ گرم

۲ عدد نارنگی کوچک یا ۱۸۰ گرم

۱/۵ لیوان هندوانه خرد شده یا یک مکعب ۱۵*۱۵*۱۵

۳ عدد خرما

۰/۵ لیوان انواع کمپوت

۰/۵ لیوان آناناس

۰/۵ لیوان انواع آبمیوه ها

۰/۳ لیوان آب انگور

۴ عدد آلو متوسط

۰/۵ عدد انار

۰/۲۵ لیوان میوه های خشک شده

۲ قاشق غذاخوری کشمش یا توت خشک شده  

۱/۵ عدد انجیر خشک

۲۰ گرم لواشک  
۳۰ گرم انواع نان

۷۰ گرم برنج پخته شده یا ۵ قاشق غذاخوری سر خالی 

۷۰ گرم ماکارونی پخته شده یا ۵ قاشق غذاخوری

۸۰ گرم سیب زمینی آب پز یا یک عدد سیب زمینی کوچک

۲ لیوان پفیلا بسیار کم چرب

۱ عدد بلال

۱ لیوان کدو تنبل

۰/۵ لیوان باقلا سبز

۳ قاشق غذاخوری ذرت پخته شده

۳ عدد بیسکوییت ساده سبوس دار*

۳ قاشق غذاخوری جوانه گندم

نصف لیوان بلغور پخته شده

۱ عدد کیک یزدی یا شیرینی های خشک**

نیم کاسه ماست خوری شله زرد یا ۳ قاشق غذاخوری

۰/۵ لیوان شیر برنج بدون شکر

۰/۵ لیوان حبوبات پخته شده***



*و ** کیک یزدی و شیرینیجات خشک به علت داشتن چربی ۱ واحد از گروه چربی نیز محاسبه میگردد.
***حبوبات به دلیل پروتیین بالا ۱ واحد از گروه گوشت ها نیز محاسبه میگردند.  
۳۰ گرم انواع گوشت یا ۱ قوطی کبریت

۳۰ گرم میگو یا ماهی

۱ عدد تخم مرغ آب پز یا ۲ عدد سفیده

۳۰ گرم پنیر یا ۱ قوطی کبریت

۱/۴ سیخ کباب برگ یا ۱/۳ سیخ کباب کوبیده

۱/۲ ران مرغ یا ۱/۳ سینه مرغ یا ۱/۴ سیخ جوجه کباب

۱/۶ تن ماهی

۰/۵ لیوان شیر سویا

۰/۵ لیوان حبوبات پخته شده*





*حبوبات به علت محتوای کربوهیدراتی بالا ۱ واحد از گروه کربوهیدرات نیز محاسبه میگردد. 
۱ قاشق مرباخوری روغن

۱۰ عدد زیتون سبز یا ۸ عدد زیتون سیاه

۶ عدد بادام

۲ عدد گردو

۵ عدد فندق

۱۰ عدد بادام زمینی

۴ عدد بادام هندی

۲ قاشق غذاخوری سر خالی خامه

۱ قاشق غذاخوری کره

۲ قاشق غذاخوری پودر نارگیل

۱ قاشق غذاخوری کنجد

۱ قاشق غذاخوری مغز انواع تخمه ها( آفتابگردان، کدو، هندوانه و ... )

۱ مربع کوچک کاکائو تلخ ۲*۲*۲ 
۱ قاشق غذاخوری شکر، مربا، عسل، ژله

۵ حبه قند یا ۱۵ گرم

۵ عدد پولکی یا ۱۵ گرم

۱ عدد بستنی یخی
اقلام زیر را میتوانید روزانه در حد متعادل مصرف نمایید:

آبلیمو

چای

سرکه

پودر سیر

ادویه ها

سبزیجات معطر

سس کوجه فرنگی

برنامه غذایی برای انسداد مزمن ریه | COPD | توصیه های اختصاصی

به اندازه کافی از سبزیجات در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه استفاده کنید، در انتخاب سبزیجات نوع برگ سبز و رنگی آنها را انتخاب کنید.

مصرف میوه به میزانی که در رژیم غذایی شما گنجانده شده باید باشد، در انتخاب میوه ها تنوع کافی و مصرف میوه های قرمز رنگ در اولویت قرار دارد.

گوشت
های مصرفی در رژیم غذایی شما باید از نوع کم چرب باشد و چربی آن گرفته شود.

روغن
مصرفی در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید از نوع مایع و ترجیحا کلزا یا زیتون باشد.

لبنیات
قرارداده شده در رژیم غذایی شما باید از نوع کم چرب باشد و از مصرف لبنیات محلی به علت چربی بالای آن خودداری کنید.

رژیم غذایی شما باید کم نمک باشد تا موجب احتباس آب در بدن و یا نفخ نشوید.

تا حد امکان از مصرف غذای سرخ شده در رژیم غذایی خودداری کنید و سعی کنید غذاهای مصرفی در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه از نوع آب پز و بخار پز باشد.

۱ عدد قرص مگادوز ویتامین D به صورت ماهانه همراه رژیم غذایی مصرف کنید.

انسداد مزمن ریه | COPD

انسداد مزمن ریه چیست؟

علائم بیماری

درمان انسداد مزمن ریه

انسداد مزمن ریه یا COPD یک بیماری انسدادی است که در آن جریان هوا در ریه محدود میشود، در این بیماری به علت التهاب ریه و تنگ شدن مجاری هوا عملکرد ریه مختل شده و عبور و مرور هوا سخت میشود و فرد دچار تنگی نفس میگردد. بعلاوه در این بیماری کیسه های هوایی که در آن گاز های تنفسی رد و بدل میشود نیز دچار آسیب شده و نمیتوانند به خوبی گازهای تنفسی را تبادل کنند.
آسیب به بافت ریه برگشت ناپذیر است
با این وجود میتوان با داروها و رژیم COPD به افزایش کیفیت زندگی و کاهش التهاب و نهایتا کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری انسداد مزمن ریه COPD شود.
تشخیص بیماری در مراحل اولیه و تمایز آن با بیماری آسم در روند درمان مهم است. در بیماری COPD آسیب به بافت ها برخلاف بیماری آسم برگشت ناپذیر است.
مهمترین علت بروز بیماری دود سیگار است
و بسیاری از افراد سیگاری و یا افرادی که در معرض دود سیگار قرار دارند در بلند مدت به بیماری انسداد مزمن ریه یا COPD مبتلا میشوند.
بیماری انسداد ریوی معمولا پس از چندین سال در معرض دود سیگار بودن ایجاد میشود به همین دلیل این بیماری معمولا در سنین بالا رخ میدهد، با ادامه مصرف سیگار وضعیت بیماری بدتر میشود و ترک کرن سیگار مانع پیشرفت سریع بیماری میگردد.
هرچند علت اصلی بیماری انسداد مزمن ریه را سیگار اعلام کرده اند اما محققات در طی مطالعاتی به بررسی تاثیر رژیم غذایی بر بروز انسداد مزمن ریه پرداختند که پس از پایان تحقیقات مشخص شد رژیم غذایی هم بر روی بروز بیماری نقش دارد و کسانی که از یک الگوی خاص غذایی استفاده میکردند در حدود ۳۵ درصد بروز بیماری کمتر دیده شد.
محققان وجود آنتی اکسیدان های مختلف را در یک رژیم غذایی سالم را علت بروز کمتر بیماری میدانند.
بیماری انسداد مزمن ریوی به آرامی ایجاد میشود و ممکن است بروز علائم آن تا سالها به طور واضح قابل مشاهده نباشد و سیر بیماری به چهار مرحله تقسیم میشود.
تنگی نفس
اولین علامت انسداد مزمن ریه COPD است، تنگی نفس ابتدا پس از فعالیت های سنگین بروز میکند و با گذشت زمان و به مرور در فعالیت های عادی روزانه نیز رخ میدهد، در ابتدا افراد سعی میکنند با کاهش فعالیت خود نسبت به تنگی نفس واکنش نشان دهند و همین امر موجب سیر سعودی بیماری میشود.
سرفه
نیز یکی دیگر از علامت های انسداد مزمن ریه COPD است، سرفه ممکن است در اول صبح بدتر باشد و در هنگام فعالیت سنگین و به مرور زمان به طور کلی در هنگام فعالیت های روز مره دچار سرفه شود.
سرفه های خلطی
نیز در انسداد مزمن ریه COPD مشاهده میشود، و رنگ خلط علامتی برای داشتن عفونت همراه انسداد مزمن ریه COPD است.
بیماران انسداد مزمن ریه COPD معمولا دچار التهاب طولانی و مدت زمان طولانی بیماری میشوند، و همین التهاب سبب بدتر شدن وضعیت انسداد مزمن ریه COPD میشود.
خس خس سینه
به علت تنگی مجاری هوا نیز یکی دیگر از علائم انسداد مزمن ریه COPD است که به علت برخورد جریان هوا هنگام عبور از مجاری هوا ایجاد میشود.
یکی دیگر از علائم انسداد مزمن ریه یا COPD خستگی است، از آنجا که تبادلات گاز های تنفسی در انسداد مزمن ریه COPD به خوبی صورت نمیپذیرد و اکسیژن به اندازه کافی به بافت ها و اندام های مختلف بدن نمیرسد و در نتیجه فرد دچار خستگی مزمن میشود.
از آنجا که بیماری انسداد مزمن ریه یا COPD برگشت ناپذیر است، هرچه زودتر درمان را شروع کنید از کیفیت زندگی بالاتری برخوردار خواهید شد.
اولین درمان در انسداد مزمن ریه یا COPD ترک سیگار و دوری کردن از دود سیگار است، با ترک سیگار وضعیت بیماری شما بهتر میشود و روند درمان شما به نوع بهتری پیش میرود.اما همانطور که گفته شد رعایت یک رژیم غذایی مناسب هم بروز بیماری را یک سوم کاهش میدهد.از این رو نیاز است که در این بیماران از رژیم غذایی مناسب برای انسداد مزمن ریه COPD استفاده شود.
درمان های دارویی نیز شامل استفاده از داروهای باز کننده مجاری تنفسی و داروهای کاهنده التهاب میباشد.
رژیم غذایی برای انسداد مزمن ریه باید شامل مصرف زیاد سبزیجات و میوه جات باشد، به علاوه در این رژیم غذایی از چربی های غیر اشباع بیشتری نسبت به چربی های اشباع استفاده کرد.مصرف غلات کامل و جایگزین کردن آن با کربوهیدرات ساده از جمله دیگر نکاتی است که در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید رعایت شود.
در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید به مقدار کمتری از گوشت های قرمز و فراوری شده استفاده کرد و منابع امگا ۳ را در رژیم غذایی آنها جای داد.
اکثر بیماران مبتلا به COPD دچار سوءتغذیه میشوند، از این رو نیاز است تا با یک رژیم غذایی برای انسداد مزمن ریه از پیشرفت بیماری و عوارض بعدی آن جلوگیری کرد.رژیم غذایی در انسداد مزمن ریه باید از نظر جلوگیری از تداخلات داروهای مصرفی و رژیم غذایی بیمار، تامین مایعات مورد نیاز بدن، تامین انرژی، تامین پروتئین مورد نیاز بیمار برای جلوگیری از تحلیل بافت های ماهیچه ای و تامین املاح و ویتامین های مورد نیاز بدن برای جلوگیری از پوکی استخوان کفایت کند.
بهبود سردرد های صبحگاهی یا گیجی پس از بیدار شدن از خواب به علت افزایش میزان دی اکسید کربن در خون را میتوان با رژیم غذایی مناسب برای انسداد مزمن ریه بهبود بخشید.
در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید به بی اشتهایی بیمار، مشکل بلع یا جویدن غذا، ابتلا به یبوست به علت وجود فیبر کم در رژیم غذایی و یا اسهال (که یکی از اثرات جانبی کمبود اکسیژن است) توجه کرد و رژیم غذایی انسداد مزمن ریه را طوری تنظیم نمود که موجب بهبود وضعیت کلی بیمار شود.
نحوه محاسبه انرژی رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید به گونه ای باشد که از بروز سوء تغذیه در فرد جلوگیری کند و یا رژیم غذایی باعث چاق شدن فرد نگردد. محاسبه و تنظیم انرژی رژیم غذایی انسداد مزمن ریه با توجه به مرحله بیماری و فاکتورهای دیگر تخمین زده میشود و از این رو نیاز است تا تنظیم رژیم غذایی انسداد مزمن ریه توسط کارشناس تغذیه صورت گیرد.
درمراحل حاد بیماری بهتر است انرژی حاصل از چربی ها در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه بیشتر از حالت معمول باشد، بعلاوه میزان پروتئین رژیم غذایی نیز اندکی بالاتر از افراد عادی محاسبه میشود و مصرف پروتیین در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید بیشتر باشد. البته میزان این اضافه پروتیین در رژیم غذایی با توجه به وضعیت بیمار تنظیم میگردد.
برای جلوگیری از اثرات اکسیداسیون دود سیگار نیاز است منابع ویتامین ث در رژیم غذایی این بیماران بیشتر مورد استفاده قرار گیرند و در صورت نیاز از مکمل ویتامین ث به همراه رژیم غذایی انسداد مزمن ریه استفاده گردد.منابع خوب ویتامین ث در رژیم غذایی شامل مرکبات، فلفل ها، توت فرنگی، گوجه، لیمو و ... اشاره کرد.
مصرف منیزیوم و کلسیم در رژیم غذایی باعث بهتر شدن وضعیت بیماری میشود، از این رو نیاز است که لبنیات و مغز ها در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه مورد استفاده قرار گیرند.
با توجه به استفاده از داروهای کورتونی در این بیماران نیاز است تا میزان ویتامین دی و کلسیم و ویتامین کا در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه کافی باشد تا از بروز پوکی استخوان و تحیلیل رفتن استخوان جلوگیری نماید.
بر اساس وضعیت بیمار ممکن است نیاز باشد که یک رژیم غذایی پر پتاسیم در بیماران انسداد مزمن ریه استفاده شود.
در رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید از مواد اشتها آور مثل ادویه جات و آبلیمو و سرکه و ... استفاده شود تا بیمارانی که علاقه کمتری به غذا دارند دچار سوءتغذیه نشوند.
بعلاوه رژیم غذایی انسداد مزمن ریه باید طوری باشد که بیمارانی که در جویدن یا بلع مشکل دارند بتوانند به راحتی رژیم غذایی را رعایت کنند.
تا حد امکان از مصرف غذاهای نفاخ در رژیم غذایی انسداد ریوی مزمن خودداری کنید، در صورت استفاده از حبوبات در رژیم غذایی، به مدت ۲۴ ساعت آن را خیسانده تا مواد نفخ زای آن از بین برود.
سبزیجات نفاخ
مثل خانواده کلم ها را در رژیم غذایی خود به صورت پخته مصرف نمایید.
نوشابه های گاز دار
و غذاهای پرچرب و سرخ کردنی از جمله دیگر موادی هستند که موجب نفخ میشوند و باید در رژیم غذایی شما محدود و یا حذف گردند.
غذاهای موجود در رژیم غذایی خود را به آرامی میل کنید تا موجب خستگی و کمتر مصرف کردن مواد غذایی و نهایتا سوء تغذیه در شما نشود.
اگرچه همچنان برای درمان انسداد مزمن ریه بر روی ترک سیگار تاکید دارند اما مطالعات علمی از اهمیت رعایت یک رژیم غذایی سالم برای پیشگیری و بهبود روند درمان حکایت دارد.

رژیم غذایی مناسب برای انسداد مزمن ریه COPD | میانگین هفتگی | کد Pu۲۰۱